1. Còi xương là gì?

Còi xương (Rickets) là một dạng rối loạn thường gặp ở trẻ em, khiến xương bị mềm, yếu và dễ gãy hơn bình thường do thiếu hụt vitamin D quá mức và kéo dài hoặc do các rối loạn di truyền hiếm gặp liên quan đến mức độ thấp của phốt pho. Người trưởng thành cũng có nguy cơ bị mắc bệnh còi xương (Osteomalacia), đặc biệt là phụ nữ mang thai

2. Nguyên nhân còi xương

Hầu hết các trường hợp còi xương xảy ra do thiếu hụt vitamin D, dẫn tới cơ thể không hấp thụ được canxi và phospho, đây là những thành phần chính cấu tạo nên xương. Vitamin D từ ánh nắng mặt trời chiếm 80% và 20% từ thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa, dầu, đậu, v.v. do đó nếu không tiếp xúc đủ với ánh năng mặt trời sẽ có nguy cơ cao mắt bệnh còi xương

Việc thiếu hụt các vitamin K2, vitamin D3, và các khoáng chất như phospho, kẽm, magnesi có thể gây ra còi xương. Ngoài ra, trong một số trường hợp trẻ có thể bị còi xương do gặp các vấn đề về tự tổng hợp và chuyển hóa Vitamin D, Canxi và Phospho thành xương như bệnh Celiac, viêm đường ruột, xơ nang, hay các bệnh lý về thận.

3. Triệu chứng còi xương

Bệnh còi xương có những triệu chứng điển hình như xương mềm và dễ gãy. Các triệu chứng khác gồm: chán ăn, suy dinh dưỡng, phát triển xương chậm và bất thường, răng phát triển chậm và dễ bị sâu răng, xương chi cong, lồng ngực hình gà, trẻ chậm biết bò và đi, giấc ngủ không sâu, mồ hôi nhiều, tụt canxi, co giật, nôn mửa…. Các xét nghiệm có thể cần thực hiện để khẳng định bệnh là Phosphatase kiềm, Calci máu, phospho máu, và chụp XQ xương.

4. Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ bị còi xương?

Bên cạnh các nguyên nhân gây còi xương được nhắc đến ở trên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này, gồm:

• Trẻ da đen: Các chuyên gia cho biết, da đen là màu da có khả năng sản xuất vitamin D kém hơn những màu da khác.
• Trẻ sinh sống ở vĩ độ phía Bắc, nơi có ít ánh nắng mặt trời.
• Trẻ sinh non.
• Trẻ sinh ra trong gia đình có tiền sử bệnh còi xương.
• Bệnh nhân đang sử dụng một số loại thuốc như thuốc chống động kinh, thuốc kháng virus gây ảnh hưởng đến khả năng sử dụng vitamin D cho cơ thể,…
• Trẻ được nuôi bằng sữa mẹ hoàn toàn nhưng sữa mẹ không có đủ dưỡng chất, nhất là vitamin D.

5. Cách phòng tránh còi xương

Để phòng tránh còi xương cho trẻ, bố mẹ cần chú ý đến việc bổ sung đủ canxi và vitamin D. Đây là một số biện pháp có thể thực hiện:

• Xây dựng thực đơn giàu canxi và vitamin D: Bữa ăn nên bao gồm các thực phẩm giàu canxi như các thực phẩm như sữa và các sản phẩm từ sữa, đậu, rau xanh, ngũ cốc, hạnh nhân, cá hồi và cá ngừ, dầu cá và lòng đỏ trứng hoặc các thực phẩm chức năng
• Đảm bảo cung cấp đủ vitamin D: ngoài lựa chọn thực phẩm cung cấp vitamin D trong bữa ăn thì cũng cần chú ý tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mỗi ngày, nhưng cần chú ý đến an toàn và thời gian tiếp xúc.
• Phòng ngừa còi xương từ giai đoạn thai kỳ: Phụ nữ mang thai cần chú ý cung cấp canxi và vitamin D đủ cho cả mẹ và thai nhi.
• Nuôi con bằng sữa mẹ: Sữa mẹ là nguồn dưỡng chất quý báu và quan trọng cho sự phát triển của trẻ. Mẹ cần chú ý đảm bảo chất lượng nguồn sữa.
• Thường xuyên tập luyện thể dục, thể thao: Hoạt động vận động cơ thể giúp trẻ phát triển toàn diện và củng cố hệ xương.